&&เส้นทางศึกษาธรรมชาติ การเล่าเรียนที่ยั่งยืนท่ามกลางป่าอันสมบูรณ์บริบูรณ์

[Chigaru]

เส้นทางศึกษาธรรมชาติเป็นเลิศในกิจกรรมที่ประสานความรู้กับประสบการณ์ตรงจากธรรมชาติอย่างลึกซึ้ง โดยยิ่งไปกว่านั้นในประเทศไทยที่ยังคงมีทรัพยากรธรรมชาติอันนานัปการรวมทั้งระบบนิเวศที่สมบูรณ์บริบูรณ์ การพัฒนาเส้นทางศึกษาธรรมชาติไม่เพียงแต่เป็นอุปกรณ์สำคัญสำหรับในการถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับสภาพแวดล้อมให้แก่ประชาชนทั่วๆไปรวมทั้งเยาวชน แต่ว่ายังช่วยเสริมสร้างสามัญสำนึกด้านการอนุรักษ์ผ่านประสบการณ์จริงที่ผู้เข้าร่วมสามารถเห็น รับรู้ แล้วก็สัมผัสด้วยตนเอง เส้นทางศึกษาธรรมชาติจึงไม่ใช่เพียงแค่ทางเดินป่าธรรมดา แต่ว่าเป็นพื้นที่ที่การเล่าเรียนที่มีชีวิต เป็นห้องเรียนกลางแจ้งที่เก็บรวบรวมบทเรียนของธรรมชาติไว้ครบบริบรูณ์ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของพรรณไม้ ไม้ยืนต้น ดิน น้ำ สัตว์ป่า หรือระบบนิเวศที่เชื่อมโยงกันอย่างซับซ้อน



เข้าไปอ่านรายละเอียดได้จาก >> เส้นทางศึกษาธรรมชาติ  https://thairakpa.org/project/โครงการพัฒนาเส้นทางศึก/

โครงการพัฒนาเส้นทางศึกษาธรรมชาติมีเป้าหมายเพื่อให้โอกาสให้ผู้คนได้เข้าไปสัมผัสธรรมชาติอย่างใกล้ชิดในแบบที่ยั่งยืน โดยไม่ทำลายสภาพแวดล้อม การออกแบบเส้นทางจะนึกถึงทั้งความปลอดภัยของผู้เดินและความสมบูรณ์ของระบบนิเวศตลอดแนวทางเดิน รวมถึงการติดตั้งป้ายสื่อความหมายในจุดต่างๆเพื่อให้ข้อมูลทางด้านชีววิทยา ภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์เขตแดน หรือแม้แต่เรื่องราวของชุมชนรอบๆที่มีความสัมพันธ์กับป่าไม้รวมทั้งธรรมชาติในพื้นที่นั้นๆการที่ผู้เข้าร่วมกิจกรรมสามารถเรียนรู้เรื่องราวพวกนี้ได้อย่างเป็นระบบ ย่อมช่วยทำให้กำเนิดความเข้าใจในธรรมชาติมากขึ้น และสามารถนำความรู้ไปต่อยอดในชีวิตจริงหรือนำกลับไปเผยแพร่ต่อได้อีกด้วย

ในบริบทของมูลนิธิไทยรักษ์ป่า การพัฒนาเส้นทางศึกษาธรรมชาติถือเป็นหนึ่งในภารกิจหลักที่สะท้อนถึงความตั้งใจสำหรับในการฟื้นฟูและก็อนุรักษ์ป่าอย่างยั่งยืน โดยทางกลุ่มนี้ไม่ได้เกิดขึ้นได้เพราะมีสาเหตุเนื่องมาจากการวางแผนในทางกายภาพเพียงอย่างเดียว แต่ว่ามีเหตุที่เกิดจากการสำรวจพื้นที่จริงร่วมกับเจ้าหน้าที่ นักวิชาการ ผู้นำชุมชน แล้วก็คนภายในพื้นที่ซึ่งมีความรู้แล้วก็ประสบการณ์ตรงสำหรับในการดำรงชีวิตร่วมกับธรรมชาติ ความร่วมแรงร่วมใจดังที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้นทำให้เส้นทางที่ได้มีทั้งยังคุณค่าเชิงวิทยาศาสตร์แล้วก็ความหมายทางด้านวัฒนธรรมที่ลึกซึ้ง เพราะว่าธรรมชาติไม่เคยแยกออกมาจากวิถีชีวิตผู้คน แม้แม้กระนั้นเป็นส่วนหนึ่งส่วนใดของวิถีที่สืบต่อกันมาหลายชั่วอายุคน เส้นทางศึกษาธรรมชาติจึงเป็นเปรียบเสมือนสะพานเชื่อมระหว่างคนกับป่า ระหว่างสมัยก่อนกับตอนนี้ และระหว่างวิชาความรู้กับการลงมือปฏิบัติ

คนที่เข้าร่วมกิจกรรมเดินเส้นทางศึกษาธรรมชาติจะได้รับประสบการณ์ที่ต่างจากการเดินป่าทั่วๆไป เพราะว่ามีจุดย้ำในเรื่องเกี่ยวกับการทำความเข้าใจเป็นหลัก กิจกรรมบางทีอาจประกอบด้วยการสังเกตประเภทของไม้ท้องถิ่น การฟังเสียงนก การดูร่องรอยสัตว์ การสัมผัสรากไม้หรือมอสในป่าดงดิบ การเรียนองค์ประกอบของระบบนิเวศ รวมไปถึงการอภิปรายแลกความรู้กับวิทยากรหรือข้าราชการนำทาง การเล่าเรียนผ่านประสาทสัมผัสทั้งยังห้า อย่างเช่น การฟัง การสูด การสัมผัส การมองมองเห็น และการมีส่วนร่วมในกิจกรรมจริง จะช่วยให้มีการจดจำรวมทั้งความเข้าใจที่ลึกซึ้งมากยิ่งกว่าการเล่าเรียนผ่านตำราเรียนเพียงอย่างเดียว ทั้งยังยังเป็นการสร้างแรงบันดาลใจสำหรับเพื่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมให้คงอยู่ถัดไป

ประโยชน์ที่ได้รับมาจากเส้นทางศึกษาธรรมชาติมิได้จำกัดแค่เพียงด้านการศึกษาเท่านั้น แม้กระนั้นยังส่งผลเชิงบวกต่อเศรษฐกิจเขตแดนและก็สังคมโดยรวม อาทิเช่น การจ้างงานข้าราชการชุมชนให้เป็นไกด์นำเที่ยว แนวทางการขายสินค้าในเขตแดน หรือการพัฒนาพื้นที่ให้สามารถรองรับนักท่องเที่ยวเชิงนิเวศโดยไม่กระทบสภาพแวดล้อม การผลักดันและสนับสนุนให้คนในชุมชนเห็นคุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติที่ตนมี รวมทั้งการเป็นเจ้าของพื้นที่อย่างแท้จริงยังเป็นแนวทางสำคัญที่ช่วยให้ป่าอาจจะความสมบูรณ์อย่างยั่งยืน เพราะว่าเมื่อชุมชนมีรายได้จากการรักษา พวกเขาจะมีสิ่งจูงใจสำหรับการดูแลป่าแทนที่จะล่วงล้ำหรือทำลาย

เส้นทางศึกษาธรรมชาติยังสามารถใช้เป็นพื้นที่สำหรับการฟื้นฟูจิตใจ สร้างสมาธิ และก็บำบัดรักษาความเครียดในสมัยที่ผู้คนต้องพบเจอกับวิถีชีวิตที่รีบเร่งรวมทั้งกดดันอย่างต่อเนื่อง การได้เดินอยู่ท่ามกลางแมกไม้ ฟังเสียงลมผ่านใบไม้ หรือพินิจการเปลี่ยนแปลงของแสงอาทิตย์เมื่อลอดผ่านพุ่มไม้ ล้วนเป็นประสบการณ์ที่ช่วยสร้างความเงียบสงบในจิตใจแล้วก็เสริมสร้างพลังชีวิตให้กลับมา ด้วยเหตุดังกล่าว เส้นทางศึกษาธรรมชาติก็เลยเป็นทั้งยังห้องเรียนและก็พื้นที่บรรเทาที่ทรงคุณค่า และควรได้รับการผลักดันให้ปรับปรุงและก็ขยายผลไปยังพื้นที่ต่างๆให้ครอบคลุมยิ่งขึ้น

ในอนาคต เส้นทางศึกษาธรรมชาติจะมีหน้าที่สำคัญยิ่งขึ้นในระบบการศึกษาของสังคมไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยุคที่การศึกษาเล่าเรียนไม่จำกัดอยู่แค่ในห้องเรียนแบบเริ่มแรกอีกต่อไป แต่ขยายตัวออกสู่โลกกว้างรวมทั้งเชื่อมโยงกับประสบการณ์ชีวิตจริงมากยิ่งขึ้น การผลักดันและสนับสนุนให้สถานศึกษา มหาวิทยาลัย หน่วยงานรัฐ รวมทั้งภาคเอกชนใช้เส้นทางศึกษาธรรมชาติเป็นส่วนหนึ่งส่วนใดของกระบวนการเรียนรู้จะช่วยให้คนประเทศไทยทุกคนสามารถเข้าถึงธรรมชาติ รู้เรื่องจุดสำคัญของสิ่งแวดล้อม และพร้อมที่จะมีส่วนร่วมสำหรับในการอนุรักษ์อย่างจริงจัง

เส้นทางศึกษาธรรมชาติก็เลยไม่ใช่เพียงแต่ทางเดินป่าที่มีป้ายบอกชื่อไม้หรือสัตว์ แม้กระนั้นคือการเปิดประตูให้ผู้คนเข้าถึงหัวใจของธรรมชาติ ทำความเข้าใจ เข้าใจ และก็รักธรรมชาติมากขึ้นเรื่อยๆ อีกทั้งเป็นเครื่องมือสำคัญสำหรับในการสร้างชาวเมืองที่ตื่นรู้และพร้อมจะร่วมมือกันรักษาโลกใบนี้ให้ยั่งยืนต่อไป.



 Source: บทความ เส้นทางศึกษาธรรมชาติ  https://thairakpa.org/project/โครงการพัฒนาเส้นทางศึก/